Burun kanaması

Epistaksis, kanamanın kaynaklandığı bölgeye gore ön kanamalar ve arka kanamalar olmak suretiyle 2 kategoriye ayrılabilir. Burun kanamalarının çoğunluğunu ön burun kanamaları oluşturur. Bu grup burun kanamaları çoğu zaman nazal septumdaki damar ağlarının birleştiği Kiesselbach pleksus olarak isimlendirilen bir kan damarından oluşur. Nazal septum burun boşluğunun ortasında bulunan ve onu ikiye ayıran duvara verilen addır. Ön burun kanamalarının, evde yada bir sıhhat uygulayıcısı tarafınca hastanede, denetim edilmesi çoğu zaman kolaydır.

Arka burun kanamaları, ön burun kanamalarından daha azca yaygındır. Bu tür kanamalar yaşlı insanlarda daha sık görülme eğilimi gösterir. Kanama çoğu zaman burun arka bölümündeki bir atar damardan oluşur. Bu kanama türü daha karmaşıktır ve çoğu zaman bir kulak burun boğaz uzmanı tarafınca tedavi edilmeyi ve hastaneye yatırılmayı gerektirir.

Burun kanamalarının gerçek yaygınlığı bilinmemektedir, bu sebeple vakaların bir çok kendilerini sınırlandırır ve bundan dolayı rapor edilmez. Fakat kimi zaman acıklı ve ürkütücü olabilir. Bu durumda acil tıbbi yardım ve acil serviste tedavi gereksinimi ortaya çıkabilir.

Tıbbi desteğe gerekseme duyulması çoğu zaman kanamanın şiddetli olması ya da tekrarlayan özellik taşıması durumundan oluşur. Tedavinin etkinliği; klinik tablo, tedavi eden doktorun deneyimi ve hastanede yan hizmetlerin bulunup bulunmamasına bağlı olarak değişim gösterir. Her neyse ki, bir çok vakit ciddi değildir ve evde kolaylıkla denetim altına alınabilir.

Burun kanaması sebepleri nedir?

​​​​​​Burun kanaması sebepleri, mahalli nedenler (travma, mukozal irritasyon, septal anormallik, inflamatuar hastalıklar, tümörler), sistemik nedenler (mesela, kan diskrazileri, ateroskleroz, kalıtsal hemorajik telenjiektazi) ve idiyopatik nedenler (sebebi bulunamayan) olmak suretiyle 3 kategoride ele alınabilir

 

​​​​​​Mahalli nedenler

Burun kanamasına neden olan en sık etken direk buruna travmadır. Travma sonucunda burun yada nazal septumun kırılıp kırılmadığına bakılmaksızın kanama meydana gelebilir.

Öteki mühim nedenler yüz travması, burunda yabancı cisim, burun yada sinüs enfeksiyonları ve kuru havanın uzun süre solunması şeklinde sıralanabilir. Çocuklar çoğu zaman bölgesel tahriş yada üst solunum yolu enfeksiyonu kaynaklı burun kanaması ile hastaneye başvururlar. Ufak çocuklarda burun deliğine yer fıstığı, bezelye, inci yada düğme benzer biçimde bir yabancı cisim itme eğilimi vardır ve bu da burunda yaralanma ve kanamaya niçin olabilir.

Alerjide kullanılan antihistaminik ya da kortikosteroid içeren burun spreyleri ve damlalar burunda mukozal tahrişe niçin olabilir. Bilhassa direkt olarak yanal duvarlar yerine burun deliklerini ayıran ortadaki nazal septuma uygulandığında hafifçe burun kanamalarına yol açabilir. Havadaki rutubet oranının düşük olması da burun mukozasında tahrişi kolaylaştırır. Burun septumunda eğrilik olması durumunda hava akımı bozulur. Bu da kuruluk, tahrişe ve kanamayla sonuçlanabilir.

Sistemik nedenler

Burun kanaması olasılığı, alerjik rinit, kronik sinüzit, hipertansiyon, kanama ve pıhtılaşma bozuklukları, kanla ilişkili kanserler benzer biçimde hastalıkları bulunanlarda artmaktadır. Araştırmacılar ek olarak yaşlılık ve soğuk havayla ilişkili olarak artmış burun kanama riski bulunduğunu bildirmektedir.

Epistaksis hipertansif hastalarda, kim bilir uzun süredir devam etmekte olan hastalığa bağlı damar kırılganlığında artıştan dolayı daha yaygındır. Bununla beraber hipertansiyon nadiren epistaksisin direkt bir nedenidir. Daha yaygın olarak, burun kanaması ve bunlarla ilişkili kaygı kan basıncının akut bir yükselmesine niçin olur.

Burun kanaması tedavisi iyi mi yapılır?

​​​​Burnun azca oranda kanaması oldukca azca müdahale gerektirir. Mesela, soğuk algınlığı yada sinüs enfeksiyonu olan bir şahıs şiddetli bir halde sümkürürse ve mendilde bir miktar kan görürse bu hafifçe bir kanama bulunduğunu gösterir. Bu durumda hasta şiddetli şekilde sümkürmekten, hapşırmaktan ve burnunu karıştırmaktan kaçınmalıdır. Bu çoğu zaman kanamanın daha da kötüye gitmesini önlemek için yeterlidir.

Burun kanaması ortaya çıktığında ilk olarak sakin olmak önemlidir. Kanama durumunda hasta dik olarak oturmalı ve başını hafifçe öne eğmelidir. Bu sebeple kişinin başını kaldırması kanamayı durdurmada herhangi bir etkiye haiz değildir. Bu yalnızca kan yutulmasına niçin olacaktır ve kafadaki kan basıncının yükselmesine niçin olacaktır. Ağızda bulunan kanı tükürülerek temizlenmelidir; bu sebeple kan yutmak kusmaya niçin olabilir ve bu da kanamanın denetim altına alınmasını güçleştirir.